Dr. Mehrdad Nosrati Mehreshaer
ادبی-فرهنگی-پژوهشی
عاقبت حاجت روا شد دل، خدایا شکر شکر
هم به قدر قطره های هفت دریا شکر شکر
عید میلاد محمد بود و صادق که خدا
داد عیدانه کلید هر دو دنیا، شکر شکر
آن گناهان کاستجابت را به حبس انداختند
شامل عفو الهی شد، خدا را شکر شکر
بیش از آنی که طلب کردم، به من بخشیده است
دست بخشایش گشوده داشت بر ما شکر شکر
درس آموزد به ما با استجابت روز عید
ربط یوم الله و فاقبل رب دعانا، شکر شکر
(دکتر مهرداد نصرتی- مهرشاعر)
غزل نذر اربعین
کوله باری بسته ام کوچک که جای دل شود
راه می افتم پیاده تا کجا منزل شود
گرچه می دانم کجا خواهم رسید از راه عشق
راه ما را می برد تا که جنون کامل شود
گفته ام با خود که شاید در مسیر اربعین
چشم من هم به زیارت کردنش نایل شود
پشت درب خانه می بینیم اما کل شهر
خواسته همراه این حیران پا در گل شود
آرزوی دیدن او بود و دنیاگیر شد
انس و جن می خواست در این جمعیت داخل شود
حال می گفتم وصال او در این خیل عظیم
کی نصیب همچو مایی آتل و باطل شود
باز گفتم احتمالش هست، ناممکن که نیست
گر بخواهد بین این مردم به ما مایل شود
الغرض هر گام صد فکر و خیال و حس و حال
تا از این شوریدگی آخر چه ها حاصل شود
هی امید و ناامیدی، هی خیال و هی خیال
شاعرم، دیوانه ام، دیوانه کی عاقل شود
دکتر مهرداد نصرتی مهرشاعر
برای مطالعه متن کامل مقاله به مجله پژوهشنامه ادب غنایی مراجعه بفرمایید. اینجا:
http://jllr.usb.ac.ir/article_3987.html
| چکیده | ||||||||||||||||
خودانتقادی یا نقد خویشتن قسمی از نقد ادبی است که در آن، پدیدآور، در جایگاه منتقد اولیه، اثر، روش، نگرش و یا شخصیت ادبی خویش را تحلیل و بررسی میکند. در عرصۀ ادبیات، نقد خویشتن انواع مختلفی دارد و انگیزه‌های متفاوتی موجب آن میشود. اگر انگیزۀ خودانتقادی درون خود پدیدآور باشد، «نقد خودانگیخته» و اگر انگیزه بیرون از او باشد، «نقد دگرانگیخته» است. حافظ شاعری است که پیوسته در اشعارش به نقد خویشتن پرداخته است. مطالعۀ آثار او از این منظر، دریچۀ جدیدی را بر روی حافظپژوهان می‌گشاید. در پژوهش حاضر که مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بهشیوۀ تحلیلی-توصیفی انجام میشود، تلاش شده تا با استفاده از شواهدی که از دیوان حافظ بهدست آمده، انگیزههایی که شاعر را به نقد خویشتن واداشته، بررسی شود. به‌نظر می‌رسد حداقل برخی از اصلاحاتی که حافظ در اشعار خود به‌کار بسته و باعث ایجاد اختلاف نسخ در اشعار او شده نیز، حاصل خودانتقادی باشد و این خودانتقادی‌ها بر رفع عیوب آثار، ارتقای متن و افزایش جذابیت اشعار نزد مخاطبان مؤثر بوده است. خودانتقادی‌های حافظ هم از نوع خودانگیخته و هم از نوع دگرانگیخته بوده و عواملی مانند وجود کاستی در فحوای سخنان پیشین او و یا اظهار نظرهای سخن‌ناشناسان مدعی موجب آنها بوده است.
|
||||||||||||||||
آهای!
های!
سلام!
منم، مهرشاعر،
صدایم را می‌شنوی؟
اینجایم!
کمی اینسوتر،
آری، همان جای همیشگی،
پشت سوراخ جن‌ها نشسته‌ام.
مهم نیست که نمی‌بینی‌ام،
ولی خوب گوش کن!
گذشته گذشته است.
زلزله، سیل و فردا که نوبت حملۀ گاومیش‌هاست،
همه گذشته است،
اما هنوز چاره‌ای هست.
اینجا،
از پشت سوراخ جن‌ها،
فقط به فریاد می‌توانم سخن گفت.
جن‌ها استراق سمع می کنند
و شهاب‌هایم تمام شده است.
اینک، چاره را جز به نجوا نمی‌توان.
آهای!
غیب نمی‌گویم.
-به پیامبران تهمت شاعری می‌زنند.
به شاعران وصلۀ پیامبری نمی‌چسبد.-
صدایم را می‌شنوی؟
آواز یاکریم‌های حیات ما
همه این شده:
فرصت نداریم! فرصت نداریم!
های!
آهاااااای!
صدایم را می‌شنوی؟
هنوز چاره‌ای هست…
بسمه تعالی
آهای!
های!
سلام!
منم، مهرشاعر،
صدایم را می‌شنوی؟
اینجایم!
کمی اینسوتر،
آری، همان جای همیشگی،
پشت سوراخ جن‌ها نشسته‌ام.
مهم نیست که نمی‌بینی‌ام،
ولی خوب گوش کن!
گذشته گذشته است.
زلزله، سیل و فردا که نوبت حملۀ گاومیش‌هاست،
همه گذشته است،
اما هنوز چاره‌ای هست.
اینجا،
از پشت سوراخ جن‌ها،
فقط به فریاد می‌توانم سخن گفت.
جن‌ها استراق سمع می کنند
و شهاب‌هایم تمام شده است.
اینک، چاره را جز به نجوا نمی‌توان.
آهای!
غیب نمی‌گویم.
-به پیامبران تهمت شاعری می‌زنند.
به شاعران وصلۀ پیامبری نمی‌چسبد.-
صدایم را می‌شنوی؟
آواز یاکریم‌های حیات ما
همه این شده:
فرصت نداریم! فرصت نداریم!
های!
آهاااااای!
صدایم را می‌شنوی؟
هنوز چاره‌ای هست…
اینگاه خود تو بگو که چند سال عمر مرا
پشت این واژه های عریان
دفن کرده ای
***
به آزادی(سوگند)
که پشت محو شدن آخرین واژه پنهانی
جایی که بادتنهاست در حیاط
بی که برگی بر پاییز
یا مچاله ای از شعر من که می رقصد.
جذبه(شعری از مجموعه تیه):
از اقتدار ترد گیاهی که ابر را
تا دشت می کشاند
او را شناختم
***
وهمی که جذبه را به من آموخت.
فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال ۱، شماره ۱، بهار ۹۸ ، شماره پی در پی ۴۳
صفحه (۲۱ – ۴۰)
مهرداد نصرتی، یدالله جلالی پندری
چکیده
در مطالعات نوین، دامنۀ نقد گسترده شده است. امروزه، نقد ادبی ادامۀ اثر است و جز با آن، به کمال نمیرسد. از سویی، شاعر یا نویسندۀ ادبی میتواند خود در جایگاه منتقد اولیه قرار گرفته و به خود انتقادی بپردازد، کما اینکه ادیبان، از دیرباز، بصورت خودآگاه یا ناخودآگاه، به نقد خویشتن پرداخته اند. این خود انتقادی ها گاهی در اثنای اثر ادبی و گاهی در منابع برون متنی(مثل نامه ها، یادداشتها و سخنرانیها و مقدمه های کتب و رسائل) ظهور یافته است. با اینحال، در مواردی پدیدآور ادبی تلاش کرده تا بصورت آگاهانه و سازمانیافته به نقد اثر، روش، زندگی خود بعنوان یک ادیب و یا نگرش خویش به ادبیات بپردازد. در این تحقیق تلاش شده با به رهگیری از دادههای کتابخانهای و بوسیلۀ تحلیل و توصیف، اهمیت نقد خویشتن بررسی شود، از جمله آنکه خوانندۀ عادی ادبیات، در عصر حاضر، با انبوهی از تولیدات ادبی، با کیفیتهای تفاوت روبروست. خود انتقادی میتواند هرچه بیشتر به او کمک کند تا به گزینۀ صحیح دست یابد.
کلمات کلیدی
نقد ادبی , خودانتقادی , نقد خویشتن , اهمیت و ضرورت
برای دانلود متن کامل مقاله اینجا کلیک کنید
شعری از مجموعه تیه.
شعری از مجموعه تیه
